AMD X870-moederborden - De beste AM5-borden met USB4 en PCIe 5.0 (2024)

Op deze pagina zetten we de belangrijkste specificaties van de AMD X870-moederborden op een rij. Zo krijg je snel een indruk van waar je op kunt rekenen en vallen uitzonderlijke extra's of omissies op.

PCI Express

Ieder AMD X870-moederbord heeft een PCIe 5.0 x16-slot als primair slot. Op dit moment zijn er nog geen PCIe 5.0-videokaarten, maar die gaan er ongetwijfeld wel komen en dan ben je daar dus alvast op voorbereid.

Bij de secundaire slots zien we meer variatie. De ASRock X870E Taichi Lite en ASUS ROG Crosshair X870E Hero kunnen de PCIe 5.0-lanes splitsen in x8 voor het eerste slot en x8 voor het tweede. MSI pakt dat op de MPG X870E Carbon Wifi dan weer iets anders aan: bij dat bord krijgt het tweede slot vier lanes en gaan de andere vier naar een extra PCIe 5.0-M.2-slot.

Bij de andere borden zijn de tweede en derde slots doorgaans aangesloten op de chipsets, waarvan ze enkele PCIe 4.0- of 3.0-lanes krijgen.

USB

Doordat AMD USB4-poorten verplicht stelt op X870-moederborden, zien we op dat punt geen verschillen. Elk getest bord maakt gebruikt van dezelfde ASMedia ASM4242-controller, die twee USB4-poorten aanstuurt. USB-C met 20Gbit/s verdwijnt intussen van het aansluitingenpaneel, behalve bij de ROG Strix X870E-E. Die poort wordt op alle borden ingezet voor de interne USB-C-header, waarop je de poort van je behuizing aansluit. De X870E Hero van ASUS heeft er daar als enige bord zelfs twee van.

Verder krijg je de nodige USB-poorten op basis van oudere standaarden. Bij goedkopere modellen is USB 2.0 nog goed vertegenwoordigd, op de duurdere zijn vrijwel alle poorten gebaseerd op snellere USB-versies. Het viel daarnaast op dat de shift naar USB-C langzaam in gang lijkt te zijn gezet. Voorheen kreeg je vaak een of twee keer USB-C en de rest USB-A, tegenwoordig is viermaal USB-C geen uitzondering.

Opslag

Minstens één PCIe 5.0 x4-M.2-slot voor een ssd komen we op ieder getest bord tegen. De wat duurdere modellen hebben er vaak meer. Daar heeft de processor niet genoeg bandbreedte voor, dus als je die ook echt gebruikt, worden er doorgaans lanes weggesnoept bij je videokaart. Plaats je een PCIe 4.0-ssd of zelfs een nog oudere, dan verdient het dus de aanbeveling om die of in het eerste PCIe 5.0-M.2-slot te plaatsen, dat zijn eigen lanes heeft, of juist in een van de 'langzamere' PCIe 4.0-slots die hun bandbreedte doorgaans vanuit de chipset krijgen.

Een ssd-slot krijgt in vrijwel alle gevallen ook een koeler. Veel fabrikanten plaatsen meerdere M.2-slots onder elkaar zodat ze weg kunnen komen met één grote heatsink in plaats van een aantal losse kleinere. Daar heb ik geen bezwaar tegen; uit al onze eerdere tests met M.2-koelers blijkt dat het veel belangrijker is dát er iets op je ssd zit dat de hitte verspreidt, dan wát precies. Alleen op de ASUS TUF Gaming X870-Plus Wifi komen we nog een slot zonder meegeleverde heatsink tegen.

SATA-poorten krijg je langzaamaan steeds minder. Vier lijkt de nieuwe standaard, met een enkele uitschieter naar zes stuks en zelfs maar twee bij ASUS' goedkoopste modellen.

Video en audio

Ieder bord heeft een HDMI-aansluiting en kan ook video uitsturen via de twee USB4-poorten. Alleen de ROG Strix X870-A heeft in aanvulling daarop ook een DisplayPort-uitgang.

De mogelijkheden op het gebied van audio worden grotendeels bepaald door de gebruikte audiocodec. In onderstaande tabel hebben we de verschillen tussen de gebruikte codecs nog eens op een rijtje gezet.

Alleen Gigabyte gebruikt voor zijn X870 Gaming X Wifi7-moederbord een audiocodec die voor de purist hoorbaar minder goed kan zijn. Dat bord is samen met de ASUS TUF bovendien de enige zonder optische audiouitgang (S/PDIF). Op alle andere borden zitten varianten van ofwel de Realtek ALC4080, ofwel de ALC1220, die allebei uitstekend geluid kunnen uitsturen. ASUS en ASRock zetten op hun high-end modellen nog extra versterkers of dacs.

Netwerk

Op flink wat modellen komen we Realteks nieuwe 5Gbit/s-adapter tegen. Nog niet veel tweakers zullen hun thuisnetwerk hebben geüpgraded naar 10Gbit/s, of in elk geval sneller dan 1Gbit/s, maar ook voor bijvoorbeeld een directe verbinding met een nas kan deze aansluiting handig zijn. Om die reden zetten ASUS en MSI op hun high-end modellen nog een tweede netwerkpoort, die je dan gewoon voor je internetverbinding kunt gebruiken.

Daarnaast is ieder getest bord voorzien van Wi-Fi 7. Luxe borden hebben doorgaans een kaartje aan boord dat een 320MHz brede verbinding op kan zetten. Dat is doorgaans een wificontroller van Intel of Qualcomm. Lager gepositioneerde modellen maken vaak gebruik van een kaartje van Realtek of Mediatek, die een maximale bandbreedte van 160MHz ondersteunen. Bij veel borden kan het exacte type overigens van batch tot batch verschillen.

Let er overigens op dat je Windows 11 24H2 nodig hebt om Wi-Fi 7 te kunnen gebruiken; die grote jaarlijkse Windows-update komt waarschijnlijk ergens in de komende weken beschikbaar.

Overige features

Twee rages bij deze nieuwe generatie moederborden zijn de 'schroefloze' M.2-slots en -heatsinks, en de quickreleasemogelijkheid voor het primaire PCIe x16-slot. Iedere fabrikant heeft zijn eigen maniertjes bedacht om dat voor elkaar te krijgen. Alleen bij ASRock ontbreekt de PCIe-releasefunctie op de door ons geteste modellen. De ASUS TUF is juist het enige bord waarop je niet ten minste één M.2-ssd zonder schroevendraaier kunt bevestigen.

Alle borden hebben de mogelijkheid om het bios te flashen zonder compatibele cpu, wat voor een bord met een langdurig ondersteunde socket als AM5 best handig kan zijn. Dankzij deze feature kun je nu bijvoorbeeld prima een B650-bord kopen met een Ryzen 9000-processor, zonder dat je ook een oudere cpu hoeft te regelen om het bios te kunnen updaten. Ook foutdiagnose is op ieder bord aanwezig. Bij goedkopere borden over het algemeen in de vorm van vier ledjes, op luxere borden zit een tweecijferig schermpje waarop een concretere foutcode kan worden getoond.

Onboardknoppen komen we op bijna ieder model behalve de allersimpelste tegen. De duurste modellen hebben soms een aparte flexkey of 'smart button', waarvan je de functie zelf kunt kiezen. Op borden die niet zo'n dedicated toets hebben, kun je daar overigens vaak ook de resetknop voor gebruiken. Spanningsmeetpunten, relevant voor diehard overklokkers, zitten op geen enkel bord behalve Gigabyte's X870E Aorus Master.